Bezbjednosni sektor od početka godine u žiži je javnosti a sve nakon tragedije koja se dogodila na Cetinju. Dok pojedinci traže odgovornost pomenutog bezbjednosnog sektora kao i ostavke njihovih čelnika gotovo da se zaboravlja skandal koji se u istom dogodio prije gotovo četiri ipo godine.

Naravno, govorimo o istorijskom 30. avgustu kada je došlo do smjene 30-godišnjeg režima. Međutim, mirna tranzicija vlasti očigledno da nije bila planirana a da je tadašnja vlast bila spremna na sve ne bi li branila svoje pozicije. Tadašnji bezbjednosni sektor, konkretno Vojska Crne Gore, makar kako su tvrdili političari i tada ali i sad, dijelila je oružje agentima ANB-a kao i vojnicima uoči izbora,  što predstavlja bezbjednosni skandal zbog kog su mogli stradati građani Crne Gore, imavši u vidu pomenuti politički momenat.

Mediji su  više puta podsjećali na ovaj skandal, ali se postavlja i pitanje šta se sa ovim oružjem na kraju dogodilo i je li potencijalno i dalje u rukama kriminalaca, ili je pak negdje drugo. Negdje, gdje niko ne želi da bude.

Šta se zaista tada dešavalo

Ministar odbrane Dragan Krapović je prošle godine saopštio da je Vojska Crne Gore tada (prije četiri i po godine) podijelila veću količinu oružja i municije službenicima Uprave policije, agentima Agencije za nacionalnu bezbjednost ali i bezbjednosno interesantnim licima. Radi se o 215 pušaka i preko 44.500 metaka.

„100 automatskih pušaka, 15 automata kalibra 9mm, 24.000 metaka skoro, 2.000 metaka 9mm, 190 komada topovskih udara, 50 komada šok bombi, Agenciji za nacionalnu bezbjednost 50 automatskih pušaka i 7.500 metaka, Obavještajno-bezbjednosnom direktoratu 20 automatskih pušaka i 4.000 metaka, Generalštabu Vojske 30 automatskih pušaka i 5.000 metaka, MUP-u 15 automata i 2.000 metaka“, naveo je tada Krapović.

Podsjetimo, ovu temu prvu su pokrenuli lideri nekadašnjeg Demokratskog fronta Andrija Mandić, Milan Knežević i Nebojša Medojević na konferenciji za medije kada su obznanili da je iz Brezovika oružje prvobitno dopremljeno u kasarnu Masline.

„U 9 časova major Dragan Rašković iz skladišta u Brezoviku, po naređenju komandanta kasarne pukovnika Dragana Dulovića u kasarni Masline dostavio 30 automatskih pušaka M70, sa 5 040 metaka u 4 sanduka, 3.780 metaka 7,62 u tri sanduka i 7.560 metaka u šest sanduka. Istoga dana 20 pušaka uzima ANB, zajedno sa sanducima municije, a 10 automatskih pušaka preuzima Generalštab. Evo je jedna od fotografija gdje se vidi da su sanduci otvoreni tj. da je dijeljena municija“, rekao je Milan Knežević.

Spajić otkrio najnovije informacije: Ukupno izdato sto automatskih pušaka, 15 automata, više od 25.000 metaka, šok bombe, topovski udari… Je li bivši režim planirao obračun sa vjernicima?

Ovo pitanje trebalo je da bude na dnevnom redu na jednom od premijerskih satova koji su trebali biti održani prošle godine međutim zbog (slučajne ili baš i ne) blokade opozicije, građani su ostali uskraćeni za raspravu po ovom pitanju.

Međutim, premijer Milojko Spajić je u pisanom odgovoru poslanicima koji je dostavio medijima saopštio najnovije informacije po ovom slučaju.

„Dokumentacija ukazuje na ozbiljne nepravilnosti u vezi sa izdavanjem naoružanja i municije iz vojnog magacina Brezovik u Nikšiću 28. avgusta 2020. godine. Rezultati istrage otkrili su da je značajno naoružanje i municija izdata raznim subjektima, uključujući Agenciju za nacionalnu bezbjednost, Ministarstvo unutrašnjih poslova i Generalštab Vojske Crne Gore. Ukupno je izdato 100 automatskih pušaka, 15 automata, više od 25.000 metaka različitih kalibara, kao i specijalna oprema poput šok bombi i topovskih udara. Ministarstvo je utvrdilo i da su u proces primopredaje naoružanja bila uključena bezbjednosno interesantna lica izvan vojnih struktura, što dodatno pogoršava ozbiljnost situacije“, kazao je premijer Milojko Spajić u pisanom odgovoru poslanicima.

Spajić je ovo saopštio odgovarajući poslaniku Demokrata Borisu Bogdanoviću koji je pitao šta Vlada konkretno preduzima kako bi se istrazile i procesuirale sumnje o nezakonitoj distribuciji oružja iz vojnih magacina nekoliko dana pred izbomi dan od 30.08.2020. godine, uključujući uništavanje dokumentacije, falsifikovanje i gasenje nadzornih kamera u Ministarstvu odbrane.

“Ko je izdao naređenje? Koje od oficira Crne Gore dijelio oružje i kome? Koje naredio da se kamere ugase. Da li postoji plan za uvođenje strožijih kontrola i procedura kako bi se spriječile zloupotrebe vojne opreme i oružja, kao sto su one koje su se desile prije izbora 2020. godine, kada su automatske puske i municija zavrsile u podrumu ANB-a, Obavjestajno-bezbjednosnog direktorata, ali i kod bezbjednosno interesantnih lica?”, pitanje je Bogdanovića.

Spajić je kazao da je Ministarstvo odbrane preduzelo niz mjera kako bi se rasvijetlio ovaj slučaj i osigurala odgovornost.

“Dana 14. marta 2024. godine, dostavljena je relevantna dokumentacija Vrhovnom državnom tužiocu i Specijalnom državnom tužiocu, dok je 2. avgusta iste godine dopunjena dodatnim materijalima koji ranije nisu bili obrađeni. Ova dokumentacija ukazuje na ozbiljne nepravilnosti u vezi sa izdavanjem naoružanja i municije iz vojnog magacina „Brezovik“ u Nikšiću 28. avgusta 2020. godine. Ministarstvo je u međuvremenu sprovelo internu istragu, prikupljajući 28 izjava od lica povezanih sa ovim događajem, uključujući oficire, podoficire i druge nadležne osobe”, naveo je Spajić.

Dokumentacija uništena nakon povratka opreme, kamere bile isključene…

Rezultati istrage, dodaje on, otkrili su da je značajno naoružanje i municija izdata raznim subjektima, uključujući Agenciju za nacionalnu bezbjednost, Ministarstvo unutrašnjih poslova i Generalštab Vojske Crne Gore.

“Ukupno je izdato 100 automatskih pušaka, 15 automata, više od 25.000 metaka različitih kalibara, kao i specijalna oprema poput šok bombi i topovskih udara. Primopredaja je evidentirana u papirima koji su, prema svjedočenjima, uništeni nakon povratka opreme, čime je dodatno otežano praćenje odgovornosti. Takođe, otkriveno je da su nadzorne kamere u određenim momentima bile isključene, što ukazuje na pokušaj prikrivanja nezakonitih radnji”, kazao je Spajić.

Ministarstvo je, kaže Spajić, utvrdilo i da su u proces primopredaje naoružanja bila uključena bezbjednosno interesantna lica izvan vojnih struktura, što dodatno pogoršava ozbiljnost situacije.

“Ove činjenice ukazuju na sistemske propuste u kontroli vojne opreme, ali i na zloupotrebu državnih resursa u političke svrhe”, ukazuje Spajić.

Kako bi se spriječile slične zloupotrebe u budućnosti, Ministarstvo odbrane, kazao je Spajić, već je započelo niz reformi.

“Uvedene su strože procedure za izdavanje vojne opreme, koje uključuju višestepene provjere i obavezne saglasnosti više nivoa. Digitalizacija procesa evidencije i praćenja opreme trenutno je u toku, a planirano je i unaprjeđenje zakonskog okvira kako bi se jasno definisale odgovornosti i sankcije. Posebna pažnja posvećuje se edukaciji i obuci vojnih i bezbjednosnih kadrova, s ciljem jačanja profesionalnosti i svijesti o zakonitosti u radu”, kazao je Spajić.

Vlada Crne Gore, poručuje Spajić, ostaje u potpunosti posvećena saradnji sa pravosudnim organima u rasvjetljavanju ovog slučaja.

“Transparentnost i odgovornost ključni su principi na kojima se zasniva naše djelovanje, s ciljem očuvanja povjerenja građana i jačanja institucija. Ovaj slučaj vidimo kao priliku da unaprijedimo sistem, ojačamo kontrole i pošaljemo jasnu poruku da su zakonitost i integritet osnovni principi u upravljanju državnim resursima”, naveo je Spajić